Thuốc Rotorlip 20 DHG điều trị tăng cholesterol máu, dự phòng biến cố tim mạch

Trước khi sử dụng thuốc bạn cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tham khảo thông tin bên dưới.

Chống chỉ định

Thuốc Rotorlip 20 chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Bệnh nhân quá mẫn với rosuvastatin hoặc bất kỳ tá dược nào của thuốc.
• Bệnh nhân mắc bệnh gan phát triển kể cả tăng transaminase huyết thanh kéo dài và không rõ nguyên nhân, và khi nồng độ transaminase huyết thanh tăng hơn 3 lần giới hạn trên của mức bình thường (ULN).
• Bệnh nhân suy thận nặng (độ thanh thải creatinin < 30 ml/ phút).
• Bệnh nhân có bệnh lý về cơ.
• Bệnh nhân đang dùng cyclosporin.
• Phụ nữ có thai và cho con bú, phụ nữ có thể có thai mà không dùng các biện pháp tránh thai thích hợp.

Chống chỉ định dùng liều 40 mg ở bệnh nhân có yếu tố nguy cơ bệnh lý cơ/tiêu cơ vân. Các yếu tố nguy cơ này bao gồm:

• Suy thận độ vừa (độ thanh thải creatinin < 60 ml/phút).
•  Suy giáp.
• Tiền sử gia đình hoặc bản thân có bệnh lý cơ có tính di truyền.
• Tiền sử tổn thương cơ trước đây gây ra bởi thuốc ức chế HMG – CoA reductase khác hoặc fibrat.
• Nghiện rượu.
• Các tình trạng làm tăng nồng độ thuốc trong máu.
• Bệnh nhân là người Châu Á.
• Dùng kết hợp fibrat.

Thận trọng khi sử dụng

Ảnh hưởng trên thận

Protein niệu, được phát hiện bằng que thử và có nguồn gốc chính từ ống thận, đã được ghi nhận ở những bệnh nhân điều trị bằng rosuvastatin liều cao, đặc biệt ở liều 40 mg, phần lớn tình trạng này thoáng qua hoặc thỉnh thoảng xảy ra. Protein niệu không phải là dấu hiệu báo trước của tình trạng bệnh thận cấp hoặc tiến triển. Cần đánh giá chức năng thận trong thời gian theo dõi các bệnh nhân đã được điều trị với liều 40 mg.

Ảnh hưởng trên cơ xương

Các tác động trên cơ xương như gây ra đau cơ và bệnh cơ và một số hiếm trường hợp tiêu cơ vân đã được ghi nhận ở những bệnh nhân được điều trị bằng rosuvastatin ở tất cả các liều và đặc biệt ở liều > 20 mg. Rất hiếm trường hợp bị tiêu cơ vân đã được báo cáo khi sử dụng ezetimib kết hợp với các chất ức chế HMG – CoA reductase. Không thể loại trừ tương tác dược động học và cần thận trọng khi sử dụng kết hợp 2 loại thuốc này. Giống như các chất ức chế HMG – CoA reductase khác, tỷ lệ gặp phải trình trạng tiêu cơ vân liên quan đến rosuvastain (giai đoạn hậu tiếp thị) thì cao hơn khi sử dụng ở liều 40 mg.

Đo nồng độ creatin kinase (CK)

Không nên đo nồng độ creatin kinase (CK) sau khi vận động gắng sức hoặc khi có sự hiện diện của một nguyên nhân nào đó có thể làm tăng CK vì điều này có thể làm sai lệch kết quả. Nếu nồng độ CK tăng cao đáng kể trước khi điều trị (> 5 lần ULN) thì nên thực hiện một xét nghiệm để xác định lại trong vòng 5 – 7 ngày. Nếu xét nghiệm lặp lại xác định nồng độ CK trước khi điều trị vẫn lớn hơn 5 lần ULN thì không nên bắt đầu điều trị.

Trước khi điều trị

Giống như các chất ức chế men HMG – CoA reductase, rosuvastatin cần sử dụng thận trọng ở bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến tổn thương cơ, bệnh lý về cơ/tiêu cơ vân. Các yếu tố này bao gồm:

• Suy giảm chức năng thận.
• Nhược giáp.
• Tiền sử bản thân hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh cơ di truyền.
• Tiền sử bị bệnh cơ do sử dụng statin hoặc fibrat trước đó.
• Nghiện rượu.
• Bệnh nhân > 70 tuổi.
• Các tình trạng có thể gây ra tăng nồng độ thuốc trong huyết tương.
• Sử dụng đồng thời với các fibrat.

Trong những trường hợp này nên cân nhắc lợi ích, nguy cơ và theo dõi bệnh nhân trên lâm sàng khi điều trị bằng statin. Nếu kết quả xét nghiệm CK > 5 lần giới hạn trên của mức bình thường, không nên bắt đầu điều trị bằng statin.

Trong khi điều trị

Bệnh nhân nên được báo cáo về tình trạng đau cơ, suy nhược cơ thể hoặc chuột rút, đặc biệt nếu có triệu chứng khó chịu hoặc sốt. Nồng độ CK cần được đo ở những bệnh nhân này. Cần ngưng dùng thuốc nếu nồng độ CK tăng lên đáng kể (> 5 lần ULN) hoặc nếu các triệu chứng cơ nghiêm trọng và gây khó chịu hàng ngày (ngay cả khi nồng độ CK ≤ 5 lần ULN).

Nếu các triệu chứng thuyên giảm và mức CK trở lại bình thường, nên xem xét lại để chỉ định rosuvastatin hoặc một chất ức chế HMG – CoA reductase khác ở liều thấp nhất với sự theo dõi sát sao. Thường xuyên theo dõi nồng độ CK ở những bệnh nhân không triệu chứng không được bảo đảm.

Đã có báo cáo rất hiếm gặp về bệnh cơ hoại tử qua trung gian miễn dịch (IMNM) trong hoặc sau khi điều trị bằng statin, bao gồm rosuvastatin. IMNM được đặc trưng lâm sàng bởi sự yếu cơ và tăng creatin kinase, các triệu chứng này vẫn tồn tại dù ngưng điều trị statin.

Trong các thử nghiệm lâm sàng, không có bằng chứng về sự gia tăng các tác động lên hệ cơ xương ở một số ít bệnh nhân được dùng điều trị đồng thời với rosuvastatin.

Tuy nhiên, sự gia tăng tỷ lệ bệnh viêm cơ và bệnh cơ của bệnh nhân đã được nhận thấy ở những bệnh nhân dùng các chất ức chế HMG – CoA reductase khác cùng với các dẫn chất của acid fibric như gemfibrozil, cyclosporin, acid nicotinic, thuốc chống nấm azol, thuốc ức chế protease và kháng sinh macrolid. Gemfibrozil làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về cơ khi dùng đồng thời với một số chất ức chế HMG – CoA reductase. Do đó không nên sử dụng đồng thời rosuvastatin và gemfibrozil. Cần cân nhắc lại lợi ích và nguy cơ khi sử dụng phối hợp rosuvastatin và fibrat hoặc niacin. Chống chỉ định sử dụng rosuvastatin liều 40 mg chung với fibrat.

Không sử dụng đồng thời rosuvastatin và acid fusidic đường toàn thân hoặc trong vòng 7 ngày kể từ khi ngưng điều trị acid fusidic. Trong trường hợp bệnh nhân cần sử dụng acid fusidic toàn thân, nên ngưng dùng statin trong suốt thời gian điều trị acid fusidic. Đã có báo cáo về tình trạng tiêu cơ vân (bao gồm một số trường hợp tử vong) ở bệnh nhân dùng acid fusidic và statin kết hợp.

Bệnh nhân cần được tư vấn để tìm lời khuyên y tế nếu họ có bất kỳ triệu chứng yếu cơ, đau hoặc ấn đau thực thể. Liệu pháp statin có thể được tái sử dụng 7 ngày sau khi dùng liều acid fusidic cuối cùng. Trong những trường hợp đặc biệt, nếu sử dụng acid fusidic kéo dài (như để điều trị các bệnh nhiễm trùng nặng) cần phải được xem xét trên cơ sở từng trường hợp cụ thể và dưới sự giám sát y khoa chặt chẽ.

Không nên dùng rosuvastatin cho bệnh nhân có tình trạng nghiêm trọng cấp tính, nghi ngờ do bệnh cơ hoặc có thể dẫn đến suy thận thứ phát do tiêu cơ vân (như nhiễm khuẩn huyết, tụt huyết áp, đại phẫu, chấn thương, rối loạn điện giải, nội tiết và chuyển hóa nặng; hoặc co giật không kiểm soát được).

Ảnh hưởng trên gan

Giống như các chất ức chế HMG-CoA reductase khác, cần thận trọng khi dùng rosuvastatin ở bệnh nhân nghiện rượu nặng và/ hoặc có tiền sử bệnh gan.

Các thử nghiệm chức năng gan được khuyến cáo thực hiện trước khi điều trị và 3 tháng sau khi bắt đầu điều trị bằng rosuvastatin. Nên ngưng hoặc giảm liều rosuvastatin nếu nồng độ transaminase huyết thanh gấp 3 lần giới hạn trên của mức bình thường. Các dữ liệu hậu tiếp thị cho thấy với liều 40 mg làm tăng nguy cơ tác dụng có hại trên gan (bao gồm tăng transaminase). Ở những bệnh nhân tăng cholesterol thứ phát do thiểu năng tuyến giáp hoặc hội chứng thận hư, thì những bệnh này phải được điều trị trước khi bắt đầu dùng rosuvastatin.

Chủng tộc

Các nghiên cứu dược động học cho thấy có sự gia tăng mức độ tiếp xúc với thuốc tính theo nồng độ và thời gian ở bệnh nhân Châu Á so với người da trắng.

Các chất ức chế protease: Đã quan sát thấy sự tăng mức độ tiếp xúc ở những bệnh nhân dùng rosuvastatin cùng với các chất ức chế protease khác nhau kết hợp với ritonavir. Cần cân nhắc cả về lợi ích của việc hạ lipid bằng cách sử dụng rosuvastatin ở những bệnh nhân HIV có sử dụng chất ức chế protease và nguy cơ tăng nồng độ rosuvastatin trong huyết tương khi bắt đầu điều trị và chỉnh liều rosuvastatin. Không khuyến cáo sử dụng đồng thời với các chất ức chế protease trừ khi đã chỉnh liều rosuvastatin.

Không dung nạp lactose

Bệnh nhân có vấn đề về di truyền hiếm gặp không dung nạp galactose, thiếu hụt Lapp lactase hoặc kém hấp thu glucose – galactose không nên dùng thuốc này.

Bệnh phổi kẽ

Các trường hợp đặc biệt của bệnh phổi kẽ đã được ghi nhận khi điều trị bằng một số statin, đặc biệt khi điều trị dài hạn. Các triệu chứng có thể bao gồm khó thở, ho khan và suy giảm sức khỏe(mệt mỏi, sụt cân và sốt). Nếu nghi ngờ bệnh nhân đã phát triển bệnh phổi kẽ, nên ngưng dùng statin.

Đái tháo đường

Một số bằng chứng cho thấy rằng statin có thể gây tăng glucose máu và ở một số bệnh nhân, có nguy cơ cao mắc bệnh tiểu đường trong tương lai, có thể gây ra mức tăng đường huyết và cần được chăm sóc cẩn thận. Tuy nhiên, nguy cơ này không đáng kể so với hiệu quả giảm nguy cơ về mạch của statin và do đó không nên ngưng điều trị statin. Những bệnh nhân có nguy cơ cao (đường huyết lúc đói từ 5,6 đến 6,9 mmol/ l, BMI > 30 kg/ m2, tăng triglycerid, tăng huyết áp) nên được theo dõi cả về lâm sàng và sinh hóa theo hướng dẫn của quốc gia.

Trong nghiên cứu JUPITER, tần suất đái tháo đường được báo cáo là 2,8% ở rosuvastatin và 2,3% ở nhóm giả dược, chủ yếu ở những bệnh nhân có đường huyết lúc đói là 5,6 đến 6,9 mmol/ l.

Sử dụng trên trẻ em

Việc đánh giá chiều cao, cân nặng, BMI và đặc điểm thứ cấp của sự trưởng thành về giới tính của Tanner ở bệnh nhân từ  6 – 17 tuổi khi dùng rosuvastatin được giới hạn trong hai năm. Sau hai năm điều trị nghiên cứu, không thấy ảnh hưởng đến sinh trưởng, trọng lượng, BMI hay sự trưởng thành về giới tính.

Trong một thử nghiệm lâm sàng trẻ em và thanh thiếu niên dùng rosuvastatin trong 52 tuần cho thấy thường gặp phải tình trạng tăng CK > 10 lần ULN và các triệu chứng cơ sau khi tập luyện hoặc tăng hoạt động thể chất hơn so với ở người lớn.

Liên quan đến tá dược

Do có tá dược lactose trong thành phần, không nên sử dụng Rotorlip 20 cho bệnh nhân có vấn đề về dung nạp lactose, thiếu hụt men lactase hoặc bị rối loạn hấp thu glucose – galactose.

Ảnh hưởng của thuốc lên khả năng lái xe và vận hành máy móc

Các nghiên cứu để xác định ảnh hưởng của rosuvastatin trên khả năng lái xe và vận hành máy chưa được thực hiện. Tuy nhiên, dựa trên những đặc tính dược lực thì rosuvastatin dường như không ảnh hưởng trên các khả năng này. Khi lái xe hoặc vận hành máy nên lưu ý rằng chóng mặt có thể xảy ra trong thời gian điều trị.

Sử dụng thuốc cho phụ nữ trong thời kỳ mang thai và cho con bú

Thuốc chống chỉ định cho phụ nữ có thai và đang cho con bú.

Phụ nữ có khả năng mang thai cần sử dụng các biện pháp tránh thai thích hợp.

Vì cholesterol và các sản phẩm sinh tổng hợp cholesterol rất quan trọng cho sự phát triển của thai nhi, nguy cơ tiềm ẩn từ sự ức chế men HMG – CoA reductase cao hơn so với lợi ích mang lại trong thai kỳ. Các nghiên cứu trên động vật cung cấp bằng chứng giới hạn về độc tính sinh sản. Nếu một bệnh nhân có thai trong quá trình sử dụng sản phẩm này, nên ngưng điều trị ngay lập tức. Rosuvastatin được bài tiết trong sữa chuột. Không có dữ liệu về sự bài tiết trong sữa ở người.

Tương tác thuốc

Ảnh hưởng của các thuốc dùng chung đến rosuvastatin

Chất ức chế protein vận chuyển

Rosuvastatin là chất nền của các chất vận chuyển protein bao gồm chất vận chuyển thu nạp ở gan OATP1B1 và protein vận chuyển ra BCRP. Sử dụng đồng thời rosuvastatin và các chất ức chế các protein vận chuyển nói trên sẽ làm tăng nồng độ rosuvastatin và tăng nguy cơ mắc các bệnh về cơ.

Cyclosporin

Trong quá trình điều trị đồng thời rosuvastatin với cyclosporin, giá trị AUC của rosuvastatin trung bình cao hơn 7 lần so với ở người tình nguyện khỏe mạnh. Rosuvastatin được chống chỉ định ở những bệnh nhân đang dùng cyclosporin. Dùng đồng thời không ảnh hưởng đến nồng độ trong huyết tương của cyclosporin.

Thuốc ức chế protease

Mặc dù chưa biết rõ cơ chế tương tác, dùng đồng thời rosuvastatin với một số thuốc ức chế protease sẽ làm tăng mức độ tiếp xúc với rosuvastatin. Ví dụ trong một nghiên cứu dược động học, sử dụng đồng thời 10 mg rosuvastatin và sự kết hợp 2 thuốc ức chế protease (300 mg atazanavir / 100 mg ritonavir) ở người khỏe mạnh làm tăng AUC và Cmax của rosuvastatin tăng lên lần lượt 3 và 7 lần. Việc sử dụng chung rosuvastatin và các thuốc ức chế protease có thể được cân nhắc sau khi đã điều chỉnh liều rosuvastatin phù hợp.

Gemfibrozil và các thuốc lạ lipid máu khác

Sử dụng đồng thời các thuốc này với rosuvastatin sẽ làm tăng gấp đôi Cmax và AUC của rosuvastatin.

Dựa trên dữ liệu từ một số nghiên cứu cho thấy không có tương tác dược động học với fenofibrat, tuy nhiên sự tương tác dược động học có thể xảy ra. Gemfibrozil, fenofibrat, các fibrat khác và liều giúp hạ lipid máu (≥1 g/ ngày) của niacin (acid nicotinic) làm tăng nguy cơ bệnh cơ khi dùng đồng thời với các chất ức chế HMG – CoA reductase vì các thuốc này cũng có thể gây bệnh cơ khi được cho dùng đơn độc. Chống chỉ định liều 40 mg khi dùng đồng thời với fibrat và những bệnh nhân này cũng nên bắt đầu với liều 5 mg.

Ezetimib

Sử dụng đồng thời 10 mg rosuvastatin và 10 mg ezetimib dẫn đến gia tăng gấp 1,2 lần giá trị AUC của rosuvastatin ở bệnh nhân tăng cholesterol máu. Không thể loại trừ tương tác dược lực, tác dụng không mong muốn giữa rosuvastatin và ezetimib.

Thuốc kháng acid

Dùng đồng thời rosuvastatin với hỗn dịch kháng acid có chứa nhôm và magnesi hydroxyd dẫn đến giảm nồng độ rosuvastatin trong huyết tương khoảng 50%. Tác động này đã được giảm nhẹ khi các thuốc kháng acid được dùng sau khi uống rosuvastatin khoảng 2 giờ. Sự liên quan lâm sàng của tương tác này chưa được nghiên cứu.

Erythromycin

Sử dụng đồng thời rosuvastatin và erythromycin dẫn đến giảm 20% giá trị AUC và giảm 30% giá trị Cmax của rosuvastatin. Nguyên nhân của sự tương tác này có thể do sự gia tăng nhu động ruột gây ra bởi erythromycin.

Thuốc chuyển hóa qua enzym cytochrom P450

Kết quả từ các nghiên cứu in vitro và in vivo cho thấy rosuvastatin không phải là một chất ức chế hay chất cảm ứng enzym cytochrom P450. Ngoài ra, rosuvastatin là một cơ chất yếu cho các isoenzym này. Do đó, dự kiến không có tương tác thuốc do chuyển hóa trung gian qua cytochrom P450. Cũng không ghi nhận có tương tác liên quan trên lâm sàng giữa rosuvastatin với fluconazol (chất ức chế CYP2C9 và CYP3A4) hoặc với ketoconazol (chất ức chế CYP2A6 và CYP3A4).

Các tương tác cần phải chỉnh liều rosuvastatin

Trong các trường hợp cần sử dụng chung rosuvastatin và các thuốc làm tăng mức độ tiếp xúc với rosuvastatin, cần phải điều chỉnh liều rosuvastatin. Bắt đầu với liều 5 mg/ ngày nếu khả năng tăng AUC gấp đôi (hoặc hơn). Liều tối đa cần được điều chỉnh để mức độ tiếp xúc với rosuvastatin không cao hơn khi dùng liều 40 mg/ ngày cùng (hoặc không) với các thuốc khác. Ví dụ như 20 mg rosuvastatin với gemfibrozil (tăng 1,9 lần) hoặc 10 mg rosuvastatin với ritonavir/ atazanavir (tăng 3,1 lần).

Ảnh hưởng của rosuvastatin lên các thuốc dùng chung:

Kháng vitamin K

Giống với các thuốc ức chế HMG – CoA reductase khác, khởi đầu điều trị hoặc tăng/ giảm liều rosuvastatin khi dùng đồng thời với thuốc kháng vitamin K (như warfarin hay các thuốc kháng đông coumarin khác) có thể làm tăng chỉ số INR. Cần ngưng hoặc điều chỉnh liều để giảm INR và trong các trường hợp này cần theo dõi cẩn thận chỉ số này.

Liệu pháp thay thế hormon/thuốc tránh thai dạng uống (HRT): Sử dụng đồng thời rosuvastatin và thuốc tránh thai dạng uống dẫn đến sự gia tăng ethinyl estradiol và norgestrel AUC tương ứng là 26% và 34%. Nồng độ thuốc trong huyết tương gia tăng nên được xem xét khi lựa chọn liều thuốc tránh thai dạng uống. Không có dữ liệu dược động học ở các đối tượng dùng đồng thời rosuvastatin và HRT và do đó không thể được loại trừ tác động tương tự. Tuy nhiên, sự kết hợp đã được sử dụng rộng rãi ở phụ nữ trong các thử nghiệm lâm sàng và được dung nạp tốt.

Các thuốc khác

Digoxin: Chưa ghi nhận tương tác giữa digoxin và rosuvastatin.

Fusidic Acid: Nghiên cứu về tương tác giữa rosuvastatin và acid fusidic chưa được tiến hành. Nguy cơ các bệnh về cơ bao gồm cả tiêu cơ vân có thể tăng lên khi dùng đồng thời acid fusidic và statin. Cơ chế tương tác (dược động học, dược lực học hoặc cả hai) vẫn chưa được biết rõ. Đã có báo cáo về các trường hợp tiêu cơ vân (bao gồm một số trường hợp tử vong) ở bệnh nhân sử dụng chung 2 thuốc này.

Nếu cần thiết phải điều trị bằng acid fusidic, cần ngưng dùng rosuvastatin trong suốt thời gian điều trị  bằng acid fusidic.

Trẻ em: Các tương tác chỉ được nghiên cứu trên người lớn. Mức độ tương tác trong quần thể trẻ em chưa được biết rõ.