Mạch nha, thức quà quen thuộc với tuổi thơ của mỗi chúng ta. Mặc dù, ngày nay loại kẹo này không còn được phổ biến như trước nhưng nó vẫn là một nguyên liệu quen thuộc trong chế biến, pha chế, chữa bệnh. Cùng tìm hiểu sâu hơn về loại thực phẩm thú vị trong nội dung bài viết dưới đây!
Tìm hiểu mạch nha là gì?
Mạch nha là một loại mật dẻo có nguồn gốc từ các loại ngũ cốc phổ biến như lúa mạch, lúa mì, yến mạch, đại mạch, tinh bột mì, tinh bột sắn,…. Mạch nha dẻo, không dai, mang trong mình vị thanh, ngọt, có màu vàng sẫm và mang hương thơm mùi nếp thoang thoảng.
Với tính ngọt tự nhiên nên mạch nha thường được thay thế cho đường trong việc làm bánh kẹo, nấu chè, chế biến món ăn, thức uống. Bên cạnh đó, mạch nha cũng có thể ăn trực tiếp hoặc ăn kèm với các món như khoai, sắn,…. Ngoài ra, nó còn được ứng dụng trong công nghiệp sản xuất bia vừa đảm bảo chất lượng vừa góp phần giảm bớt giá thành.
Mạch nha được làm từ đâu?
Như đã nêu ở trên, mạch nha có nguồn gốc từ các loại hạt ngũ cốc. Tuy nhiên, với các phương pháp sản xuất khác nhau thì sẽ cho ra những thành phẩm tương ứng. Cách thức sản xuất truyền thống đó là dùng nếp và mộng lúa già. Mộng lúa già phơi nắng, tới khi khô thì đem giã thành bột. Còn gạo nếp đem nấu thành xôi, đổ ra để nguội rồi trộn đều với phần bột mộng lúa. Sau đó, bạn mang hỗn hợp đó đi nấu, cô đặc để cho ra hỗn hợp đặc sánh.
Tuy nhiên, công thức làm mạch nha truyền thống này tốn khá nhiều thời gian, công sức và chi phí. Do đó, sau này, người ta đã làm mạch nha từ tinh bột mì, tinh bột sắn,…. Dù độ ngon không bằng cách làm truyền thống nhưng sản lượng lớn, đáp ứng nhu cầu nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất bia, bánh kẹo,….
Tác dụng của mạch nha với sức khoẻ
Mạch nha có thành phần chính là đường maltose, glucose, fructose và protein. Ngoài ra, trong mạch nha còn chứa nhiều chất lên men, vitamin B, vitamin C. Do đó, nó rất tốt cho sức khoẻ, trở thành vị thuốc chữa bệnh thần kỳ.
Tăng cường chức năng hệ tiêu hoá
Theo kết quả nghiên cứu do Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, mạch nha hỗ trợ sự phát triển quá trình nuôi cấy men vi sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Từ đó giúp tăng cường chức năng của hệ tiêu hoá, nâng cao khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng.
Nâng cao sức khoẻ tim mạch
Nhiều cuộc nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng mạch nha có khả năng điều hoà mức độ cholesterol trong cơ thể, nhất là làm giảm lượng cholesterol xấu LDL, VLDL. Qua đó nâng cao sức khoẻ tim mạch. Hơn nữa, nhiều chuyên gia cũng cho biết sử dụng mạch nha còn giúp giảm mỡ bụng, chỉ số khối cơ thể BMI.
Cải thiện tâm trạng
Trong mạch nha có chứa hordenine, đây là một loại hợp chất có tác dụng kích hoạt thụ thể dopamine trong não bộ, cải thiện tâm trạng trở nên tốt hơn. Không những thế, vị ngọt dịu nhẹ của mạch nha còn giúp người dùng cảm thấy thư giãn, thoải mái hơn.
Hỗ trợ điều trị nhiều căn bệnh
Trong y học, mạch nha là một vị thuốc có tác dụng chữa nhiều căn bệnh khác nhau. Với tính khí ôn, vị ngọt mặn, không độc, mạch nha được dùng để điều trị một số bệnh như:
- Trị viêm gan cấp, mạn tính: Rễ non mạch nha lên mầm đem sấy khô tán thành bột chế siro. Uống đều đặn 3 lần/ngày sau bữa ăn 10ml cùng với vitamin B trong khoảng 31 ngày sẽ giúp phục hồi chức năng gan.
- Trị viêm nhiễm các loại nấm: 40g mạch nha sống ngâm với 100ml cồn trong 1 tuần rồi lấy ra bôi ngày 2 lần sáng, tối. Sau 4 tuần, tình trạng viêm, nhiễm nấm sẽ có sự cải thiện rõ rệt.
- Trị tắc sữa, đau căng vú, sữa quá nhiều ở sản phụ: Lấy nước sắc với 100 – 200g mạch nha dùng mỗi ngày sẽ giúp thuyên giảm các triệu chứng tắc sữa, đau căng vú. Còn nếu sữa nhiều, căng tức vú thì sắc uống 120g mạch nha tán bột.
- Trị rối loạn tiêu hoá, chướng bụng, khó tiêu: Mạch nha kết hợp cùng sơn trà, thần khúc, kê nội cân điều trị chứng khó tiêu, chướng bụng. Còn khi dùng mạch nha với đảng sâm, bạch linh, bạch truật, thảo quả, cam thảo, can khương, trần bì sẽ giúp bổ tỳ, chữa rối loạn tiêu hoá.
Các món ngon chế biến từ mạch nha
Như đã nói ở trên, dùng mạch nha nấu ăn không chỉ giúp ngon miệng mà còn rất bổ dưỡng. Một số món ăn ngon từ loại thực phẩm này có thể kể tới như:
Sữa mạch nha
Lúa mạch kết hợp với bột mì, sữa nguyên kem sẽ tạo ra sữa mạch nha. Một loại sữa thơm ngon, bổ sung chất dinh dưỡng rất tốt cho trẻ sơ sinh và người lớn. Hơn nữa, nó còn giúp điều trị bệnh mất ngủ, cải thiện quá trình tuần hoàn máu, làm đẹp da,….
Kẹo đậu phộng, đậu mè
Mạch nha đun nóng trộn cùng với hạt mè, đậu phộng hoặc các loại hạt ngũ cốc sẽ tạo ra những món kẹo mạch nha thơm ngon, hấp dẫn. Uống ly trà thơm ăn cùng kẹo đậu phộng,… chính là một nét văn hoá giản dị, gần gũi của người dân Việt.
Kẹo Nougat
Bạn cũng có thể dùng mạch nha để thay thế cho đường cát làm kẹo Nougat. Một món kẹo hấp dẫn người tiêu dùng ngay từ vẻ bề ngoài bắt mắt cho tới hương thơm, vị ngọt ngào bên trong.
Tạm kết
Trên đây là những thông tin cơ bản về mạch nha, một loại thực phẩm quen thuộc trong đời sống hiện nay. Hy vọng qua đó, bạn có thêm hiểu biết thú vị, ứng dụng chúng vào đời sống để mang lại những lợi ích tuyệt vời cho sức khoẻ của bản thân và gia đình.